İyi Beslen İyi Hisset

Tarifler

30/08/2015

Enerji Topları (Küpleri)

tarifler

17/08/2015

Humus

tarifler

13/07/2015

Buzlu Kahve

tarifler

21/06/2015

Yulaf Lapası (Oatmeal)

tarifler

11/05/2015

Buğdaylı Tabule

tarifler

12/04/2015

Ev Yapımı Granola

tarifler

29/03/2015

Çikolatalı Atıştırmalık Bademler

tarifler

22/03/2015

Mercimekli Kış Salatası

tarifler

1
2
3
4

Yazılar

10

Tem

Beslenme bir bilimdir ve bilimde inanışa yer yoktur.

Geçen ay Instagram’da paylaştığım ve oldukça beğenilen 10 postluk yazı dizisini daha kalıcı olması a...
10

Nis

Bahar Geldi, İmdat Kilo Vermem Lazım!

Baharın gelişi, havaların ısınmasıyla birlikte yaz mevsimi kendisini hatırlatmaya başladı. Tabii ki ...
05

Ağu

Duygusal Yeme: 5 Adımda Kendinizi, 4 Adımda Çevrenizi Değiştirin

Bu yazı konuk yazar Uzm. Psk. Kardelen Ergin işbirliği ile yazılmıştır. Duygusal yeme, aç olm...
30

Haz

Soru Cevap – Haziran 2016

Birkaç ay aradan sonra soru – cevap postları geri döndü! :) Bu ay Instagram üzerinden gelen soruları...

Instagram

Instagram post 2226376631470386743_3239191

Her soru cevapta mutlaka sorulduğu için bugün biraz konunun derinliklerine inelim dedim 🔍👀.
_
👉🏼Öncelikle soğan kürü nedir?bKimya Profesörü İbrahim Saraçoğlu'nun meşhur ettiği, polikistik over ve miyom vb sıkıntılara tedavi amacıyla kullanıldığı söylenen, kısaca kaynamış soğan suyudur. Umut fakirin ekmeğidir misali, "acaba denesem mi?" diye, bilinen anlamda tedavisi olmayan polikistik over için bir mucizevi tedavi olarak ağızdan ağıza yayılmıştır.
_
Akademik bir profesör tarafından, televizyonlarda gazetelerde bu kadar iddiayla savunulmasına rağmen açıkcası bu konuda bilimsel hiçbir bulgu olmaması, ve çalışılmamış olması beni biraz şüphelendirdi 🤔. Üstüne üstlük Profesör Saraçoğlu'nun websitesinde soğan kürü tarifinin altında, yine kendi sitesinde satılan testeredişli aslanpençesi çayı(?) gibi bitkisel desteklerin kullanılması gerektiğinin söylenmesi bana biraz maddi çıkar uğruna bilimsel olarak dayanağı olmamasına rağmen büyük iddialarda bulunulduğu hissi yaratıyor ☹️.
_
Beslenmenin bir bilimdir ve insan üzerinde kullanılan herhangi bir uygulama ya da takviyenin bilimsel çalışmalarca 👉🏼kanıtlanmış👈🏼 olması gerekir... Yoksa "mor giyin, enerjinizi yükseltin hastalıklardan korunun" gibi her arkasında bir gram bilim bulunduran şeye inanmamız gerekir 🙅🏻‍♀️.
_
🤓Kanıta dayalı beslenme prensibiyle çalışan biri olarak, hakkında HİÇBİR kanıt olmayan bir uygulamayı tavsiye etmem mümkün değil. Denemek isterseniz tabii ki siz bilirsiniz bir şey diyemem ama ben olsam PCOS için 👉🏼bilimsel olarak etkili olduğu gösterilmiş👈🏼 kilo yönetimi, hareket, D vitamini, omega-3, inositol gibi bazı takviyeler vb birçok farklı şey varken (hepsini #cykpcos'taki postlardan okuyabilirsiniz) gidip umudumu buna bağlamaz paramı hakkında bilimsel bulgu olmayan bitkisel takviyelere harcamazdım 🤷🏻‍♀️. Ama tabii son karar sizin... Umarım açıklayıcı olmuştur. #cerenyavuz

Instagram post 2222839221436432552_3239191

🌤 D vitamini, vitamin isimli fakat aslında vücutta hormon görevi gören, yağda çözünen bir vitamindir. Eksikliği durumunda kas, kemik ve diş sağlığını negatif etkilemenin yanı sıra, çocuklarda raşitizme neden olabilirken, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve yetişkinlerde yorgunluk durumunun görülmesine ve depresif semptomlarda artışa neden oluyor.
_
D vitamini ana olarak, UVB içeren güneş ışığına maruz kalınması sonucu vücutta sentezlenir. Bazı yiyeceklerden ve besin takviyelerinden de D vitamini almak mümkündür. Fakat sadece yiyeceklerle yıl boyu yeterli D vitamini alımı pek olası değildir.
_
37. kuzey enleminin yukarısında kalan ülkelerde kış ayları boyunca D vitamini sentezi için doğru açıyla güneş ışığı gelmediği biliniyor. Türkiye de 36-42. kuzey enlemleri arasında kaldığından, ülkenin büyük bir kısmı kış aylarında D vitamini sentezi için uygun değil.
_
Aslında insan vücudunda kış aylarında D vitamini sentezlemeden de sağlıklı bir şekilde hayatımızı sürdürebilecek D vitamini depolarına sahibiz fakat D vitamini sentezi yapabileceğimiz yaz aylarında güneşe maruz kaldığımızda cildimizin kıyafetlerle örtülü olması ya da güneş kremiyle korunuyor olması vücudumuzdaki depoları yeterince dolduramamamıza ve sonrasında D vitamini eksikliğine neden olabiliyor.
_
Benzer enlemlerde olan bazı Avrupa ülkelerinde son senelerde kış ayları boyunca herkese devlet tarafından günlük düşük doz (400-800 IU / 10-20 mcg) D vitamini takviyesi önerilmeye başlandı. Henüz Türkiye’de genel toplum için böyle bir önerme bulunmuyor.
_
Son senelerde “herkeste eksiklik varmış” diyerek tahlil yaptırmadan yüksek doz takviye alıp, D vitamini toksisitesi görülen kişilerin sayısında ciddi bir artış olduğu biliniyor. Kan tahliliyle güncel seviyeler gözlemlenmeden düşük doz günlük takviyeler dışında D vitamini takviyesi alınmasını önermiyorum.
_
Kan tahlillerindeyse 30 ng/ml 25 (OH)D değerinin altındaki değerlere yetersiz denmekle birlikte, kanda optimal D vitamini düzeyiyle ilgili global olarak uzlaşılmış bir değer yok. 50 ng/ml’nin yeterli, 75-120 ng/ml arasının optimal olduğunu söyleyen kaynaklar mevcut. 150 ng/ml üzerinin toksik olduğu biliniyor.
_
Umarım açıklayıcı olmuştur 🤗 #cerenyavuz

Instagram post 2222089214282269722_3239191

Geçtiğimiz aylarda Steve Jobs'un kitabını sesli kitap olarak dinlerken tekrardan fark ettiğim bir şey vardı, o da şu ki dehaların bile inançları var ve bu inançlar beslenme gibi bilimsel bir alanda bilimsel bulgulara bile ağır basabiliyor.
_
Ne demek istediğimi biraz daha açıklayayım... Steve Jobs'un gençlik yıllarından itibaren yiyeceklerle problematik olarak isimlendirilebilecek bir ilişkisi varmış. Budist öğretilerden çıkan ekstrem yeme içme tarzlarını uygulamış. Sadece sebze meyveyle (hatta sanırım sadece çiğ sebze meyveyle) beslendiği bir dönem olmuş. Hem bu tarz beslenmenin sağlıklı olduğuna hem de bu tarz beslenmesinin sonucunda vücudunun mukus/ter vb kötü sıvılar yaratmayacağına inandığı için. Bu inanış doğrultusunda uzun süre yıkanmadığı ve deodorant kullanmadığı, çevresindekilerin Jobs'un kötü kokusundan şikayet ettiği bir dönem bile var. Hatta Jobs Apple'ı kurmadan önce HP'de işe girmek istediğinde, onu işe alan kişi onun dehasını fark etmesine ve işe almasına rağmen, daha az insanla karşılaşsın, kokusuyla insanları kaçırmasın diye gece shift'ini ona vermiş...
_
Bu hikayeyi anlatmamın nedeni çağın dahilerinden biri olarak kabul edilen birinin bile bilmediği şeylerin olabileceğini ve bunun ayıp olmadığını ama İNATLA kendi kişisel önyargılarımızı bir tarafa koymayı reddederek öğrenmemenin ayıp olduğunu hatırlatmak aslında.
_
Beslenme bir bilim, bilimsel olarak etkinliği KANITLANMAMIŞ hiçbir şeyi doğru kabul etmek mümkün değil. Çoğu kişinin inandığı şeylerin arkasında bu hikayede olduğu gibi bilimsel bulgudan ziyade, kişisel inançlar var.
_
Glutenin herkes için zararlı olduğu, süt ürünlerinin yine aynı şekilde herkes için zararlı olduğu, herkesin hayvansal ürünleri kesmesi gerektiği - bunların zararlı olduğu, intermittent fasting'in ya da ketojenik diyetin en doğru beslenme tarzı olduğu gibi birçok inanış var şu anda. Bazı içerikler bazı kişilere iyi gelmeyebilir, ama bu durumun HERKES için geçerli olduğu anlamına gelmez. Bu inanışlardan birine inanmayı ve bu şekilde beslenmeyi TERCİH EDEBİLİRSİNİZ ama bu, sizin İNANDIĞINIZ şeyin BİLİMSEL olarak kanıtlanmış bir DOĞRU olduğu anlamına gelmez.
_
Umarım bu post farkındalığınızı arttırmakta yardımcı olur...

Instagram post 2221348290883426682_3239191

Bu post yazdıklarımı okuyan meslektaşlarıma, meslektaş olacaklara ve takipçilerime.
_
Bir danışana, "mükemmel", her ince detayı planlanmış, sınırları katı olarak çizilmiş bir diyet listesi vermek danışana kısa vadede "iyi sonuç"lar aldırsa da uzun vadede danışanın yiyeceklerle olan ilişkisini mahvetmekte, anormal yeme davranışlarına hatta yeme bozukluklarına bile ilerlemesine neden olabiliyor maalesef.
_
Hastane içinde yatılı, böbrek vb bir hastalığı olup her yediği şeyin ince detayına kadar ayarlanması gerekmeyen, kronik hastalığı olsa bile gündelik hayatına devam eden gördüğünüz %99 danışan için harfi harfine "doğru" "yanlış" belirlenmiş gerçek hayatla ve danışanın günlük düzeniyle alakası olmayan listeleler, insanlara siyah beyaz çizgiler çizmekten, suçluluk, pişmanlık hissettirmekten ve en nihayetinde süreç sonrasında danışanın verdiği kiloyu geri almasından başka bir şeye neden olmuyor.
_
Normal hayatına devam eden bir danışanın yediği yiyeceğin gramajına kadar kontrol edilmesine gerek yok. Buna yeme davranışı alanında "rigid control" deniyor ve bilimsel literatürde bu yöntem anormal yeme davranışları ve yeme bozukluklarıyla en çok ilişkilendirilen beslenme yönetimi tarzı olarak kabul ediliyor.
_
Katı kırılgan listelerle çoğunlukla insanlara zarar vermekten başka bir şey yapmıyorsunuz. Sağlık bilimlerinin "first do no harm" ilkesini gözardı etmiş oluyorsunuz. Lütfen artık farkına varın.
_
İmza: Senelerdir katı diyetlerden sonra yeme atakları ve başka problematik davranışlar yaşamaya başlamış insanlarla çalışan ve onların bu problemleri çözebilmek, sorunları tamir edebilmek için ne kadar fazla emek verilmesi gerektiğini gören ve duruma cidden üzülen biri...

Instagram post 2218524441112317354_3239191

🤔Bu, soru cevaplarda en sık gördüğüm ve danışmanlık taleplerinde en sık okuduğum cümlelerden biri. Sanırım en ortak sıkıntılardan da biri. Durumu anlayabilmemiz için bence soruna yakından bakmamız gerekiyor.
_
💁🏻‍♀️30 yaşındaki Ayşe'nin 10 kilo fazlası var diyelim ve Ayşe bu 10 kiloyu 3 ay civarı bir sürede vermeyi hedefliyor. Ayşe 3 ay diyet yaptı ve hedef kilosuna ulaştı diyelim. Türkiye'de kadınlar için tahmini ömür süresinin güncel verilere göre 79 yıl olduğunu varsayacak olursak, 👉🏼👉🏼👉🏼Ayşe'nin yaklaşık 50 sene kadar bu kiloyu koruması gerekiyor👈🏼👈🏼👈🏼. Birkaç ayda kilo vermek buzdağının görünen kısmı, kilo korumaksa buzdağının gerisi 🏔.
_
🤓Kilo kontrolü için atılan adım her ne olursa olsun bence birincil olarak "kilo vermek değil", "kilo verip korumak" perspektifinden olması gerekiyor. Bunun içinse Ayşe'nin kilo verme sürecinde, aslında en hızlı sonuç veren şeyle değil de sonrasında kilo korumasına yardımcı olacak ana şeyle yani davranış değişikliğiyle kilo vermesi gerekiyor. Diyetlerin uzun vadede verilen kiloyu korutmak gibi bir amacı ya da iddiası yok.
_
👉🏼Anlamamız gereken nokta şu ki, Ayşe kilo verme ve diyet yapma sürecinde ne kadar "iradeli" olursa olsun, "normal" yeme alışkanlığını ve diğer problematik davranışlarını değiştirmediği sürece verdiği kilonun kalıcı olmasının imkanı yok.
_
👀Ayşe kilo vermeye karar vermeden önce haftanın yarısında akşamları üşenip dışarıdan yüksek kalorili bir yemek söylüyor, hayatında hiç hareket olmayan bir düzenin içinde yaşıyorsa... Ne kadar süre diyet yaparsa yapsın, kaç kilo verirse versin "normal" yeme ve hareket alışkanlıkları yani ona en başta kilo aldıran şeyler değişmediği sürece bu sonuçlar kalıcı olmayacak. Ayşe'nin bu durumda yapması gereken pratik, damak tadına uygun tarifler bulmak, ya da dışarıdan söyleyebileceği biraz daha "sağlıklı" seçenekler keşfetmek, sevdiği bir hareket türü bulmak. Yani bu davranışları değiştirmek. Diyet yapmak değil.
_
✅Uzun lafın kısası Ayşe'nin kalıcı kilo verebilmesi için "normal"inin değişmesi lazım, bunun da tek yolu davranış değişikliği. Ve bu bir "diyet"le maalesef mümkün değil. Umarım açıklayıcı olmuştur 😇 #cerenyavuz

Instagram post 2215577793360849610_3239191

"Hayatını güzelleştirmek için sorumluluk al."
_
Bu sözü duyduğumda çok hoşuma gitmişti. "Yeni yıl yeni ben" konseptiyle de baya kesiştiği için paylaşayım dedim... Yapılan araştırmalar İngiltere'deki en yaygın yeni yıl kararının sağlıklı beslenmek, spora başlamak ve kilo vermek olduğunu gösteriyor. Yeni yıl kararlarına ne olduğunu hepimiz biliyoruz sanırım 🙃. İlla ki yeni yıl kararı olması gerekmiyor fakat hayatımızı daha "iyi"ye taşımak istiyorsak, bir şekilde bunun sorumluluğunu almamız gerekiyor. Çünkü biz olağan durumdan memnun değilsek, bir şey yapmadığımız sürece her şey aynı şekilde devam edecek. Değişim için sorumluluk almak gerekiyor. Yoksa akıntının sürüklediği kum taneleri gibi etrafınızdaki kişilerin davranışlarıyla paralel davranacağız ve hedefimize doğru ilerlemekten ziyade, onların hedefi ya da hedefsizliği neyse ona doğru ilerleyeceğiz...
_
Yapmak istediğiniz şey ne olursa olsun, biraz sorumluluk almak iyidir 🙃 Herkese iyi haftalar! 🌻